Çok uluslu şirketler uzun zamandır küreselleşmenin
imkanlarını kullanarak karlarını maksimuma çıkarmak ve en az maliyetle en fazla
çıktıyı elde etmek için şirketlerini ‘’vergi
cenneti’’ olarak adlandırılan ülkelere
taşımaktadırlar. Bunun neticesinde de ülkeler büyük vergi kayıpları
yaşamaktadır.Buda bir çok ülkenin vergi matrahında* azalmaya neden olmaktadır.
Günümüzde bir çok devlet bütçe açıkları ile mücadele
etmektedir. Bütçe açıkları ile mücadele edebilmeleri için vergi gelirlerini
yükseltmeye ihtiyaçları vardır. BEPS , vergilendirme karların aktarıldığı
bölgede değil , ekonomik aktivitelerin gerçekleştiği , ekonomik değerlerin
üretildiği yerde vergilendirmesini savunmaktadır. BEPS projesi ile birlikte
G-20 ve OECD ülkeleri ;
- Vergi mevzuatlarındaki boşluklardan dolayı çifte vergilendirmemeyi ortadan kaldırmak
- Vergi şeffaflığını artırmayı
- İşlemlerin özü ve vergilendirme arasındaki ilişkiyi dengelemeyi amaçlıyorlar.
Bu projenin bir dizi yararı olacaktır.Bunun ilki ,ülkeler
küresel vergi sistemi sayesinde gelir toplama kapasitelerini artıracak ve
kalkınmanın finansmanında kullanacaktır.Bir diğer yararı ise gelir dağılımında
adaletin artmasına katkıda bulunacaktır.Son zamanlarda dünyanın en büyük
problemlerinden biride gelir dağılımında artan eşitsizlik. Gini katsayısına** baktığımızda dünyadaki
gelir dağılımında bir bozulma göze çarpmaktadır. BEPS ile birlikte
vergilendirmenin daha şeffaf ve adil yapılması gelir dağılımındaki eşitsizliğin
düzelmesine katkı sağlanılacaktır.
*Matrah, vergi borcunu
hesaplamak için kullanılan, vergi yasalarına göre belirlenen gelir miktarıdır.
** Gini
katsayısı, bir ülkede milli gelirin dağılımının eşit olup olmadığını ölçmeye
yarayan bir katsayıdır.
TÜRKİYE UYGULAMASI
Çok uluslu şirketler küreselleşme ile birlikte oluşan
yasal boşlukları kullanarak sorumluluklarından kaçtılar. Bu durum 2008 ekonomik
krizinden sonra ülkelerin kaynağa daha çok ihtiyaç duyması neticesinde arttı.
Sonuçta devletin gelirleri içinde vergi çok önemli bir yere sahip. Türkiye’de
de durum aynı şekilde. Devletin ekonomi içinde etkinliği yüksek. Bu etkinliğini
sürdürmesi ve kalkınmaya katkı sağlayabilmesi için vergi gelirlerine ihtiyacı
var. Şirketler örtülü kazanç dağıtımı , örtülü sermaye uygulamalarına
başvurduğu görülmektedir.
Türkiye’deki herhangi bir şirket dünyadaki iştirakleri
ana ortağını bildirmek zorunda olacak. Türkiye maliyesi transfer fiyatlamasını
devreye sokup kar aktarımını engelleyebilecek. Bu sayede hem devletin vergi
konusunda eli güçlenmiş olacak hemde küresel vergi sistemi sayesinde vergi
gelirlerinde artış sağlama imkanı doğacak.
Comments
Post a Comment