BİLİM KURGU EKONOMİSİ

Bugün size uçuk bir fikrimden bahsedeceğim. Geleceğin ekonomisinin nasıl olacağını hiç düşündünüz mü ?

Günümüzde Türkiye'de çok konuşulmasa da dünyada artık gelecekte ne olacağı tartışılıyor. Gelecekte dünyada mı yaşayacağız ? Gelecekte robotlar tarafından mı yönetileceğiz? Yoksa uzun dönemde hepimiz ölü olacağımız için düşünmeye gerek yok mu? (Saygılar Keynes). Keynes bile ''Uzun dönemde hepimiz ölü olacağız.'' demişse bile Bretton Woods görüşmelerinde bahsettiği ve şu anda dünya ekonomisi içinde çok önemli yeri olan Dünya Bankası ve İMF'nin temelini o zaman atmıştır. Ve bu fikirleri gelecek ekonomisinin düzene oturması için önemliydi. Yani Keynes bile geleceği ekonomisini önemsiyordu. 

İşte bugün size bilim kurgu filmlerini aratmayan fikrimi sunacağım. Yazıma 2150 yılından başlayacağım. Neden 2150 diye sormayın. Çünkü bende bilmiyorum. Yazıda geçen bütün fikirler bana aittir. Yani hepsi hayal ürünüdür. =)

2150

Dünyada sınırlar kalkmış durumda. Ulus devletlerden , dünya devleti yapısına geçilmiş durumda. 

Robotlar ilk olarak sanayilerde çalışıyordu. Daha sonra insanların tembelliği neticesinde robotlar üst kademelerde de çalışmaya başladı. (Hakimlik, Polislik, Doktorluk, Bankacılık, vb. aklınıza gelen bütün işlerde)

İnsanlar baktılar ki robotlar her kademede çalışıyorlar ve hiç bir ücret talep etmiyorlar, bütün işleri robotlara bıraktılar. İşte olay örgüsü bundan sonra başladı. Çünkü insanlar işe gitmiyor, her işte robotlar çalışıyor. Robotlara bu çalışmaları sonucunda sadece çalışmaları için gereken enerji veriliyordu. 

Benim hayalimdeki gelecekte robotlar dünyayı ele geçirmiyor. 

Durum böyle olunca belli bir kaç soru ortaya çıkıyor.

• Gelir bölüşümü nasıl olacak ?
• Yapılan tüketim harcamaları nereye entegre olacak ?
• Mülkiyet kavramı nasıl olacak ?
• Yatırımı kim yapacak?
• Bu kadar boş insan ne yapacak ?
• Faiz oranları nasıl belirlenecek ?
• Enflasyon nasıl bir hal alacak?

Bunlar gibi bir çok soruna cevap arayacağım. Her şeyin ütopya olduğu bu konuda taktir edersiniz ki cevaplarda ütopya olacaktır. 

Mülkiyet Yapısı

En önemli konu bence mülkiyet konusu. Çünkü her işte robotların çalıştığı, bütün değerleri robotların yarattığı bir ekonomide mülkiyet yapısı nasıl olacak ? Şirketler, fabrikalar, kurumların mülkiyeti kimin olacak?

Bütün ekonomide robotların çalıştığını göz önüne alırsak mülkiyetin ortak olması gerek. Çünkü maliyetlerin aşırı oranda azaldığı bir ortamda fabrikada sahibi aşırı oranda zenginleşir. Eskiden işçi olan kişiler işi olmayacağı için geçimini sağlaması imkansızdır. Ben bu sebeplerden dolayı mülkiyetin ortak olacağını düşünüyorum. Ama bunun kominizim şeklinde olacağını düşünmüyorum. Çünkü kominizim herkesin eşitliğini savunan bir düşünce yapısına sahip. Karl Marx proletaryanın savunucusuydu. Eminim Karl Marx benim 2150 yılında robotları köle yapmamı eliştirir ve robotların haklarını da savunurdu. (Karl Marx'ı saygı ile anıyorum.)

Gelir Bölüşümü

Mülkiyetin yapısı ortak, kimsenin çalışmadığı bir ortamda gelir bölüşümü çok ilginç olacaktır.

Bence gelir bölüşümü kişi başına GSYH göre hesaplanmalıdır. Kişi başına düşen GSYH şu ana kadar kağıt üzerinde kalsa da gelecekte gerçekten uygulanabilme imkanı bulabilir. Bu fikrime bir kesim çok sevinecek, bir kesimde çok sinirlenecektir. Bir kesimin hiç çalışmadan geliri yükselecek, bir kesimin hiç çalışmadan elde ettiği zenginlik azalacaktır. 

Örneğin; 2150 yılında ekonomide yıllık GSYH 1.000.000.000 é ( dünya parası simgesi) olduğunu düşünelim. Dünyada da 100.000.000 insanın yaşadığını düşünürsek 

GSYH/Nüfus = 1.000.000.000 é / 100.000.000 = 10 é/kişi

Kişi başına 8 é düşecektir. Herkes hakkı dağıtılacaktır. Herkesin banka hesabına 8 é yatırılacaktır. Neden 10 é değilde 8 é olduğunu faiz bölümünde anlatacağım. 

Faiz Oranları

Ben geleceğin ekonomisinde faizin olacağını düşünmüyorum. Benim kafamdaki gelecekte bankalar sadece paraları saklamak için bir kasa görevi görecektir. Mevduat, kredi gibi bir olgu olamayacaktır. Peki diyeceksiniz ki mevduat gibi bir olgu yok ise tasarruf olmaz, tasarruf olmaz ise yatırım olmaz. 

Bugünün ekonomik teorileri ile düşünürsek bu işin içinden çıkamayız. 

Evet bugün tasarrufu insanlar yapıyor ama gelecek ekonomisinde reel sektör yapacak. Örneklemeye çalışayım. İnsanlar şu anda olduğu gibi o zamanda tüketim yapacak. Bu tüketimleri sonucunda GSYH da tüketim kalemi oluşacak. Gelir bölüşümünde nasıl dağıtılacağını yazmıştım. İnsanlara 10 é değil, 8 é vermiştim. İşte burada kalan 2é reel kesimin tasarrufu olacak. Reel kesim bu tasarruf ile yatırım yapacak. Araştırma-Geliştirme , bilimsel araştırma, sanatsal aktivitelere harcanacak. 

Yatırımlar Nasıl Yapılacak ? Yatırımlara Kim Karar Verecek ?

Yatırımların nasıl olacağına faiz konusunda değindim. Önemli olan konu yatırımlara kim karar verecek ? Hangi alanda yatırım yapılması gerektiğini kim veya kimler belirleyecek ?

İnsanlar her zaman yöneticiye ihtiyaç duyar. Bu insanlık tarihi ile başlamıştır ve bu zamana kadar devam etmiştir. Benim hayalimdeki ekonomik gelecekte bir yönetici yok. İnsanların tüketim alışkanlıklarına göre, bilimsel yönelişe, AR-Ge çalışmalarına göre yatırımlar şekillenecektir. İçinden çıkılamayan konularda ise bilgisayarsal sistem ile yapılacak ve ortak bir karara bağlanacaktır. 

Şu anda yöneticisiz bir toplumu düşünmek çok korkunç geliyordur. Çünkü bizlere hep yöneticisiz olan bir toplumun kaosa sürükleneceğini, düzenin bozulacağını öğrettiler. Ama benim bahsettiğim ekonomik sistemde işlerin hepsinde robotlar var. Robotların duygusu olmayacağı için her şey adil bir düzende olacaktır. Robot rüşvet almaz veya robot savcı olaylara duygusal yaklaşmaz. Koyulan kural ne ise onu uygular. Her şeyin bu kadar düzgün işlediği bir yerde yöneticisi olması gereksizdir. Çünkü insanlar kibirlidir.Güç elde ettiği zaman kendini kaybedebilir. Her şeyi kendi lehine çevirmeye çalışabilir. 

Enflasyon ve Vergi

Maliyetlerin çok düşük olduğu bir ortamda mal fiyatları da çok düşük olacaktır. Enflasyonda ya sıfır olacaktır yada sıfıra yakın bir rakam olacaktır. Mal fiyatlarıda mala olan talebe ve malın arzına göre değişecektir. Yani yine fiyat serbest piyasada oluşacaktır. 

Herkes ekonomiden eşit pay alacağı için gelir vergisi alınmasına gerek yoktur. Belki tüketim üzerinden yani tüketim malları üzerinden bir vergi alınabilir. Ama bu konu tartışmaya açıktır. Gelecekteki duruma göre vergi şekillendirilebilir.

Bu Kadar Çalışmayan İnsan Ne Yapacak?

İnsanlar boş kalacakmış gibi görünse de ben farklı düşünüyorum. İnsanlar belli bir yaşta eğitim hayatına başlayacaktır. Eğitim hayatındaki yönelişlerine  göre , kendi yeteneklerine göre belli alanlara yöneleceklerdir. Baza insanlar bilime , bazıları sanata, bazıları spora yönelecektir. 

Ben işin içinde para olmadığı için insanların kendilerine daha uygun alanlara yöneleceğini düşünüyorum. Heykeltıraş olmak isteyen kişi maddi kaygıları taşımadan heykeltıraş olacaktır. Başka bir insan doktorluğu getirisi iyi olduğu için değil gerçekten istediği için seçecektir.

Kendime Eleştiriler

• Parasını düzensiz harcayıp bitiren insanlar nereden kaynak bulacak. 
• Parasını tasarruf edip gösteriş için harcayan insanlar toplum içindeki yeri nasıl olacak.
• İnsan olduğu yerde sorun olmaması imkansız. Bu kadar toz pembe bir ekonomi olabilir mi ? Ama insan hayalleri ile gelişir. Bu fikir daha geliştirilebilir. 

Bu yazdığım konu üzerine çalışmalarıma devam edeceğim.Ve geliştirmeye çalışacağım.

** ''Havadan para gelen insanlar çalışmaz.'' Doğru bir argüman. Ama insanlara para için değil mutluluk için çalışmayı aşılarsak bu olabilir. 

Grafiksel Açıklamalar

Gelir dağılımından en zengin %20'nin aldığı pay ile en fakir %20'nin aldığı pay. 100 birimlik bir ekonomide en zengin %1'i 50 birimi alırken geri kalan %99 50 birimi kendi arasında paylaşıyor.
Dünya nüfusunu 7 milyar alalım. 100 $ paylaşımı yapılacak.70 milyon insan 

50 $ arasında paylaşıyor. Geri kalan 6 milyar 930 milyon insanda 50$ arasında paylaşıyor. 

Benim gelecek ekonomim de fakir kavramı yok. Herkes eşit durumda. 

2. grafik boş. Çünkü benim düşüncemde gelecekte gelir dağılımı adaletli.

** Hepsi tahmindir.