TÜRKİYE vs RUSYA = ŞİRKETLERİN DURUMU

Rusya ile Türkiye arasında ipler gerildi. 3 gün önce Türkiye savaş uçakları uyarılara rağmen Türkiye sınırlarına giren Rusya'ya ait savaş uçağını vurarak düşürdü. Bunun sonucunda ipler gerildi. 
Ben bugün ki yazımda size bu durumun ekonomik açısından olabilecek sonuçlarını açıklayacağım.

Sınır komşusu olması nedeniyle ve enerji kaynakları nedeniyle Rusya Türkiye'nin önemli bir ticaret ortağı. Türkiye Rusya'dan yıllık 25 Milyar $ 'lık ithalat yapıyor. Bunun büyük bir bölümü de enerji kaynaklarından oluşuyor. Bunun yanında Rusya Türkiye'den yıllık 6 Milyar $'lık ithalat yapıyor. Bu İthalatın 1,5 milyar $ tarım ürünleri oluşturuyor. 
Bunun dışında Türk şirketlerinin bir çoğunun Rusya'da büyük işler yapmakta. Türkiye ekonomisi için Rusya önemli bir yere sahip. 

Türkiye turizminin bel kemiğini de Rus vatandaşlar oluşturmaktadır. Her sene Türkiye'ye gelen Rus turist sayısı yaklaşık 5 milyondu. Ve siyasi gerginlikten sonra Rus turistlerin rezervasyonları iptal edilmiştir. Ve Rus hükümeti vatandaşlarına Türkiye'ye gitmeme çağrısı yapmıştır.
Ama doğalgazda her hangi bir kesinti yapmayacağını açıkladı. Çünkü Rus ekonomisi kötü durumda. Bu sene Rusya ekonomisi 3 çeyrektir eksi büyüme gerçekleştiriyor. 
1 . Çeyrekte -2,2% , 2. Çeyrekte -4,6% , 3. Çeyrekte -4,1% büyüdü. Böyle bir durumda Rusya yılda 25 Milyar $ doğalgaz ihraç ettiği bir ülkeye gaz satmıyorum demesi kendi ekonomisine balta vurmak olur. 
Ama Rusya'nın Türk ekonomisini baltalamak için yaptığı ekonomik adımlar sonucu büyük ihtimal önümüzdeki senelerde Türkiye doğalgazını başka bir ülkeden temin etme yoluna gidecektir. 

Rusya Ekonomi bakanı bugün yaptığı bir açıklamada sivil uçuşlara kısıtlama getireceklerini ve ekonomik iş birliklerini azaltacaklarını açıkladı. 

Gümrük kapılarında gıda malzemesi taşıyan Türk tırlarıda alınmadı. Gıda sektöründeki firmalarımız bu işten zarar edebilir. Çünkü Rusya için üretilen mallar iç pazarda alıcı bulmaya bilir. Hatta Rusya gümrüğünde çürüyene kadar bekletilebilir.Bu durumlarda bize gösteriyor ki Rusya ekonomik açıdan Türkiye'ye savaş açtı. 

Peki bu durumda Türkiye'de hangi sektörler bu durumdan etkilenir ? 

Öncelikle bu durum savunma sanayisine olumlu yansıyabilir. Orta doğuda yaşanan gerginlikler ve birde üstüne Rusya krizinin eklenmesinin savunma sanayisine talebin artmasına neden olabilir. 
Bunun dışında havacılık sektörüne , tarım sektörüne , turizm sektörüne , inşaat sektörüne , bankacılık sektörüne kötü sonuçları olabilir.
Bankacılık sektörünün katmam da ki amaç risk olgusunun yükselmesinden kaynaklanıyor. Fed'in faiz artırımın yaklaşması ,sermayenin Türkiye'yi çok hızlı bir şekilde terk etmesi ve bazı büyük sektörlerin karlılığının düşecek olması bankacılık sektörünü de dolaylı yoldan etkileyecektir. 

Bist 100 Rusya gerginliğinden sonra hızla değer kaybetti. Ve 3. günün sonunda toplam %5,6 değer kaybı yaşadı. 
Ülke liderlerinin karşılıklı sürekli açıklama yapması ve gerilmiş olan ipleri dahada germeleri iki ülke borsasını da kötü etkiliyor. 
Türkiye ve Rusya ekonomilerini kötüye götüren bu durumun sonunun ne zaman geleceği belli değil. 

Rusya borsası da aynı şekilde değer kaybı yaşadı. Ama Rusya borsası Bist 100'e göre daha hızlı toparlanma yaşadı. Bunun belli sebepleri var. İlk başta Suriye meselesi görece Rusya'ya uzak. Ve Rusya içinde tehlikeli bir durum yok. Ama Türkiye'de hem içer de hem dışarıda bir çok sorunla mücadele ediyor. Bu yüzden Borsa İstanbul daha fazla düşüş yaşıyor. 

RUSYA'DA İŞ YAPAN TÜRK ŞİRKETLERİNİN DURUMU

       ŞİRKET                         Rusya'da iş yapan oranı

1. Anadolu Efes                         %27,27
2. Akfen GYO                            %26,3
3. Anadolu Cam                        %23,7
4. Pimaş                                    %14,4
5. Enka İnşaat                           %13,6
6. Şişe Cam                              %11

Rusya'da en çok iş yapan Türk şirketlerinin ilk 6 böyle.

Anadolu Efes

Anadolu Efes'in  Rusya'da 6 tane fabrikası bulunmaktadır. Rusya'nın Türk şirketlerine ve Türk iş adamlarına çıkardığı zorluklardan sonra Rusya'da üretim yapan Türk şirketlerine de ''yaptırım uygular mı?'' sorularını akla getiriyor. 
Anadolu Efes borsada 3 günde %4,5 değer kaybı yaşamış.

Akfen GYO

3 günde %5'e yakın değer kaybı yaşayan Akfen Holding Rusya'da en fazla iş yapan şirketlerden biri. Rusya'da bir çok oteli bulunan şirketi aynı zamanda Türkiye içinde de otelleri mevcut. Rusya'da ki işlerinde sıkıntı yaşamasa bile Türkiye'ye gelen turist sayısının düşmesinden dolayı bir sıkıntı yaşaması muhtemel. 

Anadolu Cam

Toplam 10 fabrikası bulunan şirketin 5 fabrikası Rusya'da bulunuyor. Üretimin büyük kısmını Rusya'da yapan Anadolu Cam'da borsada 3 günde %8 değer kaybetti. 
Ruscam şirketi adı altında Rusya'da cam üreten şirketin sıkıntı yaşayacağını düşünmüyorum. Onun için bu düşüşün geçici olacağını ve şirketin kar marjını etkilemeyeceğini düşünüyorum. 

Enka İnşaat

Rusya Türk inşaat sektörün de önemli bir yere sahip. Yurt dışında inşaat sektöründe Rusya %19,6 lık payı ile birinci sırada yer alıyor. Bu nedenle Rusya'nın Türk şirketlerine karşı uygulayacağı bir ambargo inşaat sektörünü de kötü etkilemesi muhtemel.  
Enka inşaat 3 günde %7 oranında hisse senedi piyasasında değer kaybetti. Rusya'da önemli ölçüde inşaat projesi bulunan ve Rusya'da büyük işler yapan Enka inşaat için zor günler olabilir.